نقره به دلیل خواص آنتی بیوتیک اش مدتهای درازی شناخته شده بود، اما اخیراً به دلیل ساخته شدن به صورت نانو ذرات ـ که انحلال و در نتیجه قدرت آن را بیشتر می کند ـ استفاده بیشتری یافتهاست.
نانو ذرات نقره (Nano Silver) یک دستاورد شگرف علمی از فناوری نانو است که در عرصه های مختلف پزشکی، صنایع مختلف مثل کشاورزی و دامپروری و بسته بندی، لوازم خانگی، آرایشی، بهداشتی و نظامی کاربرد دارد. در فناوری نانو نقره ذرات نقره به صورت کلوییدی در محلولی به حالت سوسپانسیون (مخلوط کلوئیدی جامد در مایع) قرار دارند که خاصیت آنتی باکتریال (ضد باکتری)، آنتی فونگاس (ضد قارچ) و آنتی ویروس دارند.
هر چند این فناوری به تازگی مورد توجه زیادی قرار گرفته و رونق بسیاری پیدا کرده، اما از آن در طب قدیم استفاده می شده بدون آنکه دلیل تاثیر آن شناخته شود و حتی جنگ برای کنترل عفونت زخم سربازان از سکه های نقره استفاده می شده است.
محلول های نانو نقره از ذرات نقره در اندازه های ۱۰۰-۱۰ نانومتر تشکیل شده اند و در مقایسه با محلول های دیگر پایداری بیشتری دارند. ذرات نقره به دلیل اندازه کمی که دارند، سطح تماس بشتری با فضای بیرون دارند و تاثیر بیشتری بر محیط می گذارند.
نقره د رابعاد برزگتر، فلزی باخاصیت واکنش دهی کم می باشد، ولی زمانی که به ابعاد کوچک در حد نانو متر تبدیل می شود، خاصیت میکروب کشی آن بیش از ۹۹ درصد افزایش می یابد، به حدی که می توان ازآن جهت بهبود جراحات و عفونت ها استفاده کرد. نقره در ابعاد نانو بر متابولیسم، تنفس و تولید مثل میکروارگانیسم اثر می گذارد. نانو ذرات نقره تا کنون بیش از ۶۵۰ نوع باکتری شناخته شده از بین برده است.
انواع نانو ذرات نقره:
۱٫نانو ذرات پایه فلزی.
۲٫نانو ذرات پایه بتونی (AgNO3).
3.نانو ذرات پایه کامپوزیتی (SiO2, TiO2).
مکانیسم فعالیت نانو ذرات نقره:
۱٫ مکانیسم کاتالیستی: تولید اکسیژن فعال توسط نقره، این مکانیسم بیشتر مورد کامپسوزیت های نانو ذرات مقره ای صدق می کند که روی پایه های نیمه هادی مانند TiO2 یا SiO2 قرار گرفته می شود. در این وضعیت ذره مانند یک پیل الکتروشیمیایی عمل می کند و با اکسید کردن اتم اکسیژن، یون اکسیژن و با هیدرولیز کردن آب، یون OH- را تولید می کند که هر دو از بنیان های فعال و از قوی ترین عاملین ضد میکروبی نیز می باشند.
۲٫ مکانسیم یونی: دگرگون ساختن میکروارگانیسم به ویله تبدیل پیوندهای –SH به –Sag. در این مکانیسم ذرات نانو نقره فلزی به مرور زمان یونهای نقره ازخود ساطع می کنند. این یونها طی واکنش جانشینی، باندهای –SH را در جداره میکروارگانیسم به باندهای –Sag تبدیل می کنند، که نتیجه واکنش تلف شدن میکروارگانیسم است.
۲-۳ موارد کاربرد نانو ذرات نقره:
نانو ذرات نقره قابلیت اضافه شدن به الیاف، پلیمر، سرامیک، رنگ و غیره و بدون تغییر دادن خواص ماده را دارا می باشد. موارد قابل ذکر و دارای کاربرد وسیع نانو ذرات نقره عبارتند از:
۱٫ کامپیوزیت آنتی باکتریال.
ذرات نانو ذرات نقره را میتوان به صورت پودر در آورد و در موارد و وسایل مختلف استفاده کرد (مسواک،خمیر دندان)، که در آن صورت به محض تماس ماده با آب، نقره فعال شده و خاصیت آنتی باکتریال پیدا می کنند. با استفاده از نانو ذره نقره میتوان ظروف پلاستیکی (غذایی، دارویی، آرایشی)، لوازم خانگی (یخچال، جارو برقی، ماشین ظرف شویی، سیستم تصفیه هوا و رطوبت زا) را آنتی باکتریال نمود. در مواد بسته بندی برای تازه و بهداشتی نگه داشتن مواد غذایی میتوان از این ماده استفاده کرد. همچنین نانو ذرات نقره در ساخت بدنه وسایلی که انسان مداوم با آن تماس دارد کاربرد فراوان دارد.
۲٫ پزشکی و مواد آرایشی ـ بهداشتی و دارویی
یکی از بزرگترین مشکلات گریبانگیر بشر، مشکل مقابله با میکروارگانیسم های است که در طول زمان در مقابل داروهای رایج مقاوم شده اند. برای مقابله با این مشکل راه کارهای ممکن عبارتند از:
الف- تعویض فرمولاسیون مواد و داروهای به کار رفته.
ب- افزایش مقدار مصرفی دارو.
این دو عامل و مخصوصاً عامل دوم باعث خطرناک شدن این مواد و تاثیر بد روی محیط زیست خواهند شد. فناوری نانو می تواند بر این مشکل فائق شود. تکنولوژی جدید، خاصیت میکروب زدایی نقره را قابل استفاده و کاربردی نموده است. بدین ترتیب که نقره تا ابعاد نانو ریز شده، به گونه ای که بتوان با آن رنگ، پلیمر، البسه و … را آنتی باکتریال نمود. این کار با استفاده از Clean room ها ممکن می شود و کاهش خطر استفاده از مواد خطرناک فعلی را به دنبال دارد.
همچنین نانو ذارت نقره در ساخت مواد آرایشی و بهداشتی و نیز تجهیزات پزشکی کاربرد فراوانی دارد.
۳٫ کاشی و سرامیک آنتی باکتریال
استفاده از نانو ذرات نقره در ساخت کاشی و سرامیک باعث ایجاد خاصیت آنتی باکتریال و از بین رفتن عوامل بیماری زا می گردد.
۴٫ پارچه و الیاف آنتی باکتریال
با استفاده از چندین روش نظیر عبور منسوج در حمام کلوییدب (Padding)، غوطه وری منسوج در حمام کلوییدی (Dip coating) و اسپری نمودن محلول کلوییدی در منسوجات یک بار مصرف مانند باند، گاز استریل و دستمال کاغذی، میتوان به پارچه خاصیت آنتی باکتریال بخشید. کاربری منسوجات آنتی باکتریال بسیار فراوان می باشد و در البسه و پوشاک عمومی و و لباس های زیر، منسوجات پزشکی، منسوجات نظامی و منسجوات ورزشی کاربرد وسیعی دارند.
۵٫ رنگ آنتی باکتریال
استفاده از نانو ذرات نقره در رنگ های معمولی و ساختمانی باعث توقف رشد عوامل بیماری زا و کیروب ها و باکتری ها و از بین رفتن این عوامل آلودگی درمحیط های بسته می گردد.
نظرات شما عزیزان:
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
